Son yıllarda herkes tarafından konuşulan, ‘’2020 yılına kadar enerji kimlik belgesi (EKB) almayan yapılarda hiçbir şekilde alım-satım- kiralama yapılamayacağı’’ yönünde çıkan haberler ev sahipleri ve kiracıların gündemine oturmuş durumda.

Konuyla ilgili kanun ve yönetmelikler aslında haberler ile ilgili tüm sorularımıza yanıt buluyor.

EKB zorunlu mu, enerji kimlik belgesi alma zorunluluğu nedir gibi sorulara cevap vermeden önce kısaca enerji kimlik belgesi nedir sorusunu cevaplayalım.

Enerji kimlik belgesi;

Binalar için düzenlenen, bina genelinde; ısıtma, soğutma, aydınlatma, havalandırma, sıcak su vb. enerji sistemlerinin yıl içerisinde tükettikleri enerjiyi gösteren belgedir.

Her bir enerji sisteminin (ısıtma, soğutma, aydınlatma, havalandırma, sıcak su vb.), ilgili standartlarla, konfor şartlarından ödün vermeden, uygun hesaplamalar sonucunda, asgari olarak enerji tüketim değeri ortaya çıkar ve bu değere göre enerji performans sınıfları belirlenir.

Enerji performans sınıfları, sistemlerin enerjiyi ne kadar verimli kullanabildikleri ile doğrudan ilişkilidir. "A"dan G’ye kadar olan harflendirme sistemi, binanın enerji performans derecesini belirler, "A" sınıfı enerjiyi en verimli kullanan binayı tanımlarken, "G" sınıfına doğru gidildikçe enerjiyi daha az verimli kullanan binalar karşımıza çıkar.

Enerji Kimlik Belgesi Zorunlu Mudur?

Enerji Kimlik Belgesini açıkladıktan sonra bu belgeyle ilgili hükümlerin hangi kanunda yer aldığını inceleyelim.

5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu uyarınca, 05.12.2008 tarihli ve 27075 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan ‘’Binalarda Enerji Performans Yönetmeliği’nde’’ mevcut ve yeni binalara ‘’Enerji Kimlik Belgesi’’ almak zorunludur ibaresi yer alır.

Binalarda Enerji Performans Yönetmeliği Gereklilikleri

• 50 m² üzerindeki Türkiye’deki bütün binalar Enerji Kimlik Belgesi Almak zorundadır.
  
  Ancak, Sanayi alanlarında işletme ve üretim faaliyetleri yürütülen binalar, planlanan kullanım süresi 2 yıldan az olan binalar, toplam kullanım alanı 50 m²’nin altında olan binalar, seralar, atölyeler ve münferit olarak inşa edilen ve ısıtılmasına ve soğutulmasına gerek duyulmayan depo, cephanelik, ardiye, ahır, ağıl vb. binalar bu yönetmeliğin kapsamı dışındadır.

• Mevcut Binalar 31 Aralık 2019 tarihine kadar Enerji Kimlik Belgesi almak zorundadır. 

  • Mevcut binalar ve inşaatı devam edip henüz yapı kullanma izni almamış binalar için Enerji Verimliliği Kanunun yayımı tarihinden (31.12.2019) itibaren 10 yıl içerisinde Enerji Kimlik Belgesi düzenlenir.

  • Yapı ruhsat tarihi 2011 yılından sonra olan inşaatlar, yapı kullanma izin belgesi aşamasında Enerji Kimlik Belgesini Belediyeye sunmak zorundadır.

  • Yeni Yapılan binalarda, yapı kullanma izin belgesi aşamasında belediyelere Enerji Kimlik Belgesi- EKB vermek zorunludur."
    
    

    05.12.2008 tarihli ve 27075 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinin 25. maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “(4) Enerji Kimlik Belgesi, Enerji Kimlik Belgesi vermeye yetkili kuruluş tarafından hazırlanır. Bu belge, yeni binalar için yapı kullanma izin belgesi aşamasında ilgili idarelere sunulur. Enerji Kimlik Belgesi düzenlenmeyen binalara ilgili idarelerce yapı kullanma izin belgesi verilmez.

    Enerji Kimlik Belgesinde yer alan bilgilerden ve bu bilgilerin doğruluğundan Enerji Kimlik Belgesi düzenleyen yetkili kuruluş sorumludur.

     

• Enerji kimlik belgesi nedir, enerji kimlik belgesi alma zorunluluğu var mıdır gibi soruların cevabını, ilgili yasa ve yönetmelikten yapmış olduğumuz alıntılar ile yukarıda belirttik. Şimdi bir de yasalar tarafından zorunluluğu açıkça belirtilen enerji kimlik belgesinin alınmadığı takdirde ne olur sorusuna cevap verelim.

  Eski Binaların Enerji Kimlik Belgesi Alması Zorunlu Mudur?

• "Binanızın yaşının enerji kimlik belgesi zorunluluğuna doğrudan veya dolaylı bir şekilde etkisi var mı?" sorusunun yanıtını verdik bu videomuzda. Binanızın yapı ruhsatının verilme tarihi, binanızı "mevcut bina" ya da "yeni bina" kategorilerinden birine yerleştiriyor ve bu ayrım zorunluluk ile ilgili küçük farklılıklara sebebiyet veriyor.

  Bina Enerji Kimlik Belgemi Almazsam Ne Olur?

  Enerji kimlik belgesi bulunmayan yapılar için Enerji Verimliliği Kanununda yer alan idari yaptırımlar uygulanıyor.

  Enerji Verimliliği Kanunu içerisinde yer alan ‘’İdarî Yaptırımlar ve Uygulama’’ bölümünde ise cezalar açıkça belirtilmiştir.

  MADDE 10 – (1) Bu Kanun kapsamında, idarî para cezası vermeye yetkili olanlar tarafından yapılan tespit ve/veya denetimler sonucu gerçek veya tüzel kişilere aşağıdaki esaslar çerçevesinde idarî yaptırımlar uygulanır.

  1. İdarî yaptırım gerektiren haller şunlardır:
     
     5 inci madde kapsamında yetkilendirmelerle ilgili yürürlüğe konulacak yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edilmesi halinde, yetkilendirme anlaşmalarında tanımlanan usûl ve esaslara göre yetkilendirilmiş kurumların yetki belgesi Kurul onayı ile Genel Müdürlük tarafından, şirketlerin yetki belgeleri ise anlaşma yaptıkları kurum tarafından iptal edilir.
     
     Yetki belgesi iptal edilen yetkilendirilmiş kurumlara veya şirketlere en az beş yıl süre ile yetki belgesi verilmez. Yetki belgesi iptal edilen yetkilendirilmiş kurumlar tarafından şirketler ile yapılan yetkilendirme anlaşmaları Genel Müdürlük tarafından incelemeye alınır ve yönetmelikte tanımlanan şartları haiz olmayanlar iptal edilir. Gerekli şartları haiz olanların anlaşmaları Genel Müdürlük tarafından yenilenir.
     
     5 inci, 7 nci, 8 inci ve 9 uncu maddeler kapsamında istenen bilgilerin ve inceleme yapma imkânının verilmemesi halinde istenen bilgi ve/veya iznin verilmesi için otuz günlük süre tanınır. Verilen süre sonunda istenen bilgilerin yanlış veya noksan verilmesi halinde onbin Türk Lirası, hiçbir bilgi verilmemesi ve/veya yerinde inceleme imkânının tanınmaması halinde ellibin Türk Lirası idarî para cezası verilir.
     

     Bu bendin (2) numaralı alt bendi dışında bu Kanun ve ilgili yönetmelikler kapsamında istenen gerekli diğer bilgilerin otuz gün içinde, doğru olarak ve gerektiği şekilde verilmemesi halinde beşyüz Türk Lirası idarî para cezası verilir.

     5 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendindeki ticarî sırları kendilerinin veya başkalarının yararına kullananların bu Kanun kapsamına giren kuruluşlarda görev yapmaları iki yıldan aşağı olmamak üzere yasaklanır.

     5) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (ç) bendinin (2) numaralı alt bendi kapsamında bu Kanun ve çıkarılan yönetmelik hükümlerine aykırı hareket ettiği tespit edilerek Genel Müdürlüğe bildirilen şirketlere bu bendin (1) numaralı alt bendi hükümleri uygulanır.

     6ncı maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendinde yer alan yayın yükümlülüğünü yerine getirmeyenler hakkında 3984 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.

     6ncı maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (2) numaralı alt bendi ile ilgili hükümlerin yerine getirilmemesi halinde, ilgili tüzel kişilere beş bin Türk Lirası idarî para cezası verilir.

     Endüstriyel işletmeler ve binaların sahipleri veya yönetimleri, 7nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendi ve ilgili yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edilmesi halinde, aykırılığın giderilmesi için ihtar edilir. Aykırılığın otuz gün içerisinde giderilmemesi halinde; endüstriyel işletmeye, bina sahibine veya bina yönetimine yirmi bin Türk Lirası idarî para cezası verilir.

     7nci maddenin birinci fıkrasının (ğ) ve (h) bentlerine aykırı olarak satış yapan gerçek ve tüzel kişilere, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından yirmi bin Türk Lirası idarî para cezası verilir.

     Bu fıkranın (a) bendinin (9) numaralı alt bendi hariç olmak üzere, idarî para cezası uygulanmasını takip eden bir yıl içinde aynı fiilin tekrarlanması halinde idarî para cezaları iki kat artırılarak uygulanır.

     c) Bu fıkranın (a) bendinin (2), (3) ve (8) numaralı alt bentleri gereğince endüstriyel işletmelere, bina sahibine veya bina yönetimine verilmiş olan ceza miktarlarının, cezaya muhatap gerçek veya tüzel kişinin bir önceki malî yıla ilişkin toplam enerji harcamalarının yüzde yirmisini veya tüzel kişinin bir önceki malî yılına ilişkin bilançosunda yer alan gelirlerinin yüzde beşini geçmesi halinde, otuz gün içerisinde bilanço ve enerji harcamalarına ilişkin belgelerin ibraz edilmesi şartıyla, her iki sınıra göre hesaplanan tutarlardan düşük olanı ceza miktarı olarak hesaplanır.

     ç) Bu Kanuna göre, bir başka kamu kurum veya kuruluşu tarafından uygulanması öngörülmeyen idarî yaptırımlar Genel Müdürlük tarafından uygulanır.

     d) İdarî para cezalarında tüzel kişilerin sorumluluğu, 29/6/1956 tarihli ve 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun 65 inci maddesine göre tayin olunur.